Begin dit jaar maakten hij en zijn collega-minister Hilde Crevits (CD&V), bevoegd voor Onderwijs, de krachtlijnen van hun plannen bekend. Die hebben tot doel om de bestaande systemen van ‘leren door werken’ te integreren en op te waarderen. Intussen hebben beide ministers na een uitgebreide consultatieronde enkele verfijningen erin aangebracht. Volgend schooljaar worden alvast een aantal proeftuinen opgezet. Ondertussen lopen de huidige stelsels voor leren en werken - deeltijds onderwijs en de leertijd – gewoon verder.
Positieve keuze
Vlaams Parlementslid Koen Daniëls, onderwijsspecialist bij de N-VA, is blij met de vooruitgang in dit dossier. “Leren door werken moet een positieve, bewuste keuze worden”, stelt hij. Vandaar dat het initiatief vanuit de jongere en de ouders komt, met een niet-bindend advies van de klassenraad en de trajectbegeleider. Daarop volgt het intakegesprek bij de leerwerkplek. “We zetten daarbij sterk in op de begeleiding van de jongere, door te voorzien in trajectbegeleiding doorheen het leerproces, vanuit de school tot op de werkplek”, verduidelijkt Daniëls.
In het nieuwe systeem werken onderwijs- en opleidingsinstellingen en ondernemingen nauw samen, worden de statuten vereenvoudigd en zijn de verantwoordelijkheden van alle betrokkenen duidelijk omschreven. Een aantal termen en definities wordt ook concreter ingevuld. “Zo willen we leren door werken veel intenser gaan promoten als een honderd procent gelijkwaardig alternatief voor voltijds leren binnen het klassieke onderwijsaanbod”, aldus Daniëls. “Vormen van niet voltijds secundair onderwijs worden in Vlaanderen immers nogal vaak als minderwaardig beschouwd”, betreurt zijn collega in het Vlaams Parlement, Miranda Van Eetvelde. “Dat staat in schril contrast met andere Europese landen, waar deeltijds leren en werken wel als evenwaardig wordt beschouwd aan voltijds leren.”
Het grote verschil is dat de competenties bij duaal leren en werken voor het grootste deel op de werkvloer worden verworven. “We streven naar zestig procent of meer”, aldus Daniëls. “Bovendien wordt de doelgroep bepaald op de definitie van de deeltijdse leerplicht, wat concreet wil zeggen dat ook jongeren vanaf vijftien jaar in aanmerking kunnen komen.”
Kwaliteitsvolle leerwerkplekken
Syntra Vlaanderen, het Vlaams Agentschap voor Ondernemersvorming, engageert zich voor een kwantitatief en kwalitatief hoogstaand aanbod aan leerwerkplekken. In samenwerking met regionale, lokale en sectorale actoren bouwt Syntra als regisseur daarvoor een netwerk van ondernemingen uit.
“Binnen het onderwijs zorgen we ervoor dat bij de programmatie en rationalisatie van het aanbod sterker rekening wordt gehouden met arbeidsmarktnoden, waar we via analyses een zicht op krijgen”, zegt Vlaams Parlementslid Axel Ronse (N-VA). “Meer en meer ondernemers willen trouwens investeren in jongeren die ervoor kiezen om te leren op de werkvloer, blijkt uit een bevraging van UNIZO. Duaal leren is voor de N-VA dan ook een win-win-win: de jongere verwerft een kwalificatie, de ondernemer kan zijn expertise doorgeven én krijgt er op termijn een goed geschoolde werkkracht bij, en de maatschappij krijgt er gekwalificeerde jongeren bij.”
Rijp voor de arbeidsmarkt
Voor Van Eetvelde is het erg belangrijk dat de focus van het duaal leren bij arbeidsmarktrijpe jongeren ligt, of jongeren die met relatief beperkte inspanningen tot dat punt gebracht kunnen worden. “Via het duaal leren en werken kunnen zij hun onderwijskwalificatie halen. Indien dat niet haalbaar blijkt, zullen zij beroepskwalificaties of deelcertificaten kunnen krijgen. Voor jongeren die schoolmoe zijn maar nog niet arbeidsmarktrijp, wordt een apart traject uitgewerkt dat vooral ingevuld zal worden vanuit Welzijn.”
“Net zoals we bij het activeren van werkzoekenden zoveel mogelijk maatwerk leveren, is ook dezelfde manier van opleiden niet voor iedereen de beste weg”, besluit minister Muyters. “Wij willen die jongeren de kans geven om iets te doen wat ze graag doen, én hen tegelijk heel goed voorbereiden op hun latere professionele leven. Het bedrijfsleven zoekt goede geschoolde mensen met de juiste attitude. Ik ben ervan overtuigd dat ons nieuw geïntegreerd systeem van duaal leren en werken topkwaliteit kan leveren.”
